Mặt trái của ngành công nghệ thông tin
Công nghệ thông tin (CNTT) là một trong những ngành hot nhất hiện nay, mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm nổi bật, ngành này cũng có không ít mặt trái mà người mới cần cân nhắc trước khi quyết định theo đuổi. Dưới đây là mặt trái của ngành công nghệ thông tin
1. Khó Khăn Cho Người Mới Bắt Đầu
CNTT là một lĩnh vực rộng lớn và phức tạp, đòi hỏi sự tư duy logic cao. Nếu bạn chưa có nền tảng về máy tính hoặc chưa từng tiếp xúc với lập trình, việc bắt đầu sẽ khá gian nan.
Tại các trường đại học, chương trình học CNTT thường khởi đầu với các môn đại cương như Toán cao cấp, Lập trình cơ bản, Xác suất thống kê… Những môn này không chỉ yêu cầu khả năng tư duy mà còn đòi hỏi sự kiên nhẫn và nỗ lực lớn từ sinh viên.
Ngoài ra, khả năng tự học là một yếu tố quan trọng. Nếu bạn không chủ động tìm tòi, rèn luyện kỹ năng thực hành, khả năng theo kịp chương trình học là rất thấp. Sau khi tốt nghiệp, việc tìm kiếm công việc cũng không hề dễ dàng nếu bạn thiếu kinh nghiệm thực tế.
2. Áp Lực Công Việc Cao
Ngành CNTT không dành cho những ai thích sự nhàn hạ. Những người làm việc trong ngành này thường xuyên đối mặt với áp lực từ deadline, yêu cầu của khách hàng, sự phức tạp của các dự án.
Không khó để bắt gặp hình ảnh một lập trình viên “cày đêm” để hoàn thành công việc. Càng đảm nhận các dự án lớn, áp lực càng cao. Tuy nhiên, điều này cũng tỷ lệ thuận với mức thu nhập. Những chuyên gia có năng lực cao thường nhận được mức lương hấp dẫn cùng nhiều cơ hội thăng tiến.
3. Giờ Làm Việc Thay Đổi Linh Hoạt
Mặc dù có một số công việc trong ngành CNTT có lịch trình làm việc cố định, nhưng đa phần nhân viên IT thường phải làm việc ngoài giờ để xử lý vấn đề phát sinh. Đôi khi, bạn sẽ nhận được cuộc gọi từ sếp hoặc khách hàng vào những thời điểm không mong muốn.
Đặc biệt, những ai làm trong mảng bảo trì hệ thống, an ninh mạng hoặc phát triển sản phẩm thường xuyên phải sẵn sàng làm việc vào ban đêm hoặc cuối tuần để đảm bảo hệ thống hoạt động trơn tru.
4. Sự Mất Cân Bằng Giới Tính
Theo thống kê từ TopDev, tỷ lệ giới tính trong ngành CNTT tại Việt Nam hiện nay khoảng 70% nam và 30% nữ. Sự chênh lệch này khiến ngành IT trở thành một trong những ngành có ít nữ giới nhất.
Mặc dù có nhiều vị trí phù hợp với nữ như Tester, Business Analyst, UX/UI Designer…, nhưng tỷ lệ nữ tham gia vào ngành vẫn còn khá thấp. Điều này khiến môi trường làm việc ít cơ hội gặp gỡ đồng nghiệp khác giới, dẫn đến tình trạng “ế” khá phổ biến trong cộng đồng IT.
5. Tốc Độ Đào Thải Cao
CNTT là một trong những ngành có tốc độ thay đổi nhanh nhất. Công nghệ liên tục cập nhật, kéo theo đó là sự đào thải đối với những ai không chịu học hỏi.
Ví dụ, sự bùng nổ của AI, đặc biệt là ChatGPT, đang thay đổi cách nhiều ngành hoạt động, đòi hỏi các lập trình viên phải thích nghi nhanh chóng. Nếu bạn không cập nhật kiến thức, kỹ năng của bạn sẽ nhanh chóng trở nên lỗi thời.
6. Luôn Cần Trau Dồi Và Cập Nhật Kiến Thức
Sự phát triển mạnh mẽ của AI, Blockchain, Metaverse, IoT,… buộc những người làm CNTT phải liên tục cập nhật kiến thức mới.
Việc học hỏi không dừng lại sau khi ra trường. Bạn sẽ cần dành thời gian nghiên cứu, học hỏi từ các khóa học online, tài liệu chuyên ngành, tham gia các hội thảo công nghệ để bắt kịp xu hướng.
7. Khối Lượng Kiến Thức Khổng Lồ
Ngành CNTT có một lượng kiến thức đồ sộ, trải dài từ lập trình, mạng máy tính, bảo mật, dữ liệu, AI… Điều này khiến người mới dễ bị “ngợp”, đặc biệt là khi phải tiếp thu quá nhiều thứ trong một thời gian ngắn.
Để giảm áp lực, bạn nên bắt đầu học ngay từ khi còn trên ghế nhà trường và chủ động tham gia thực tập để tích lũy kinh nghiệm thực tế.
8. Đòi Hỏi Sự Am Hiểu Sâu Về Lĩnh Vực.
CNTT là một ngành mang tính chuyên môn cao. Để có thể cạnh tranh và đạt được vị trí tốt trong công ty, bạn không chỉ cần kiến thức chuyên môn vững chắc mà còn phải thành thạo nhiều kỹ năng khác như làm việc nhóm, tư duy phản biện, giải quyết vấn đề.
Những người có thâm niên lâu năm nếu không chịu nâng cao trình độ cũng sẽ dễ bị thay thế bởi thế hệ trẻ với kỹ năng cập nhật hơn.
9. Hạn Chế Về Kỹ Năng Mềm
Do đặc thù công việc gắn liền với máy tính, nhiều người làm CNTT gặp khó khăn trong giao tiếp, thuyết trình, làm việc nhóm. Đây là điểm yếu lớn mà dân IT cần cải thiện.
Bạn nên chủ động tham gia các khóa học kỹ năng mềm, tham gia các sự kiện, hội nhóm để nâng cao khả năng giao tiếp và kết nối với mọi người.
10. Ảnh Hưởng Đến Thể Trạng Và Đời Sống Hằng Ngày.
Áp lực công việc, ngồi lâu trước màn hình máy tính, thức khuya… đều có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe như đau lưng, mỏi mắt, béo phì, căng thẳng. Nếu không có chế độ sinh hoạt hợp lý, dân IT rất dễ gặp phải các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe.
Kết Luận Mặt Trái Của Công Nghệ Thông Tin
Ngành CNTT mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng đi kèm không ít thách thức. Nếu bạn thực sự đam mê và sẵn sàng đối mặt với những khó khăn trên, đây sẽ là một lĩnh vực đầy tiềm năng để phát triển. Hãy trang bị cho mình tư duy tốt, khả năng tự học cao và rèn luyện cả kỹ năng mềm để có thể thành công trong ngành công nghệ thông tin!